Beste optie voor buurtwarmtenet
Op 23 april 2024 vond het derde tussenoverleg plaats over de haalbaarheidsstudie Buurtwarmte Achter de Kerken. IF Technology presenteerde de stand van zaken aan de groep initiatiefnemers die bestaat uit bewoners van huur- en koopwoningen en vertegenwoordigers van de gemeente en Cazas Wonen. Er werden een aantal belangrijke keuzes voorgelegd ter voorbereiding op de laatste fase van de studie.
IF Technology legde de initiatiefnemers een keuze voor uit drie mogelijke warmtebronnen:
- Een grote gedeelde warmtepomp (Collectieve lucht-/waterwarmtepomp zonder WKO);
- Een systeem met warmte-koude opslag in de bodem met warmte uit de Angstel en het Nauwe Gein (WKO met TEO als regeneratie);
- Een systeem met warmte-koude opslag in de bodem waarbij gebruik wordt gemaakt van omgevingslucht (WKO met droge koelers als regeneratie).
Tevens werd gevraagd om een keuze te maken tussen twee type warmtenetten:
- Midden temperatuur 70 °C (MT-warmtenet);
- Lage temperatuur 50 °C (LT-warmtenet).
Tijdens het overleg gaven de initiatiefnemers uiteindelijk de voorkeur aan het uitwerken van een scenario met een WKO met droge koelers en een MT-warmtenet. Deze keuze kwam tot stand nadat de initiatiefnemers hadden aangegeven de betaalbaarheid, de schaalbaarheid, de duurzaamheid en de inpasbaarheid van de oplossing belangrijk te vinden.
In de laatste fase gaat IF Technology dit scenario in detail uitwerken zodat de financiële en technische gegevens vergeleken kunnen worden met een scenario waarbij alle woningen uiteindelijk voorzien worden van een individuele warmtepomp.
Hoe werkt het?
In de zomer wordt bodemwater van 10 tot 12 graden opgepompt vanaf 50-200 meter diepte. Met grote ventilatoren wordt dat water met behulp van buitenlucht opgewarmd tot 15 - 20 graden. Dat opgewarmde water wordt de grond weer ingepompt, op een andere plek maar wel in de buurt, tot dezelfde diepte. Daar ontstaat dan a.h.w. een warme bel bodemwater in de grond. Beide putten staan met elkaar in verbinding via een watervoerende laag.
In de winter wordt het opgewarmde bodemwater weer opgepompt en gebruikt om een grote warmtepomp van warmte energie te voorzien. Die kan daarmee warm water produceren van ongeveer 70 graden. Dat warme water stroomt door een ondergronds buizensysteem naar de aangesloten woningen en gebouwen. Daar wordt het gebruikt voor verwarming dmv radiatoren en/of vloerverwarming en als warm tapwater. Het in de warmtepomp tot 6 - 8 graden afgekoelde bodemwater gaat weer terug de grond in. De warmtepomp draait ook in de zomer, maar hoeft dan alleen warm tapwater te produceren.
Het in de winterperiode teruggepompte relatief koude water wordt in de zomerperiode dus weer opgewarmd. Dat in de zomer opgewarmde bodemwater maakt dat de warmtepomp in de winter efficiënter kan functioneren. Opwarmen van het bodemwater in de zomer is ook noodzakelijk om de hoeveelheid in de winter onttrokken warmte aan te vullen, en daardoor te voorkomen dat de bodem daar elk jaar verder afkoelt.
Vervolg
Met de studie zal straks duidelijk worden of we als buurt van het gas af kunnen op een manier waar we allemaal beter van worden. Als initiatiefnemers zijn we vooral kritisch op de financiële haalbaarheid. Een collectieve oplossing is alleen levensvatbaar als onze energievoorziening er blijvend eerlijk en betaalbaar door wordt.
Mocht u vragen hebben of zich graag willen aansluiten bij de initiatiefnemers, neem dan vooral contact met ons op!
Over het initiatief
Dirk, Jochem en Margriet vertellen in bovenstaande video meer over het burgerinitiatief. Jochem en Dirk zijn ook geïnterviewd in Nieuwsronde door RTV De Ronde Venen. Bekijk hier het fragment terug.
Energiemarkt
Tijdens de energiemarkt in 2023 is het rapport van CE Delft gepresenteerd. Op basis daarvan hebben de initiatiefnemers geconcludeerd dat een collectieve oplossing kansrijk is en het onderzoeken waard is.
> Lees de presentaties van CE Delft en Cazas terug.
> Download het onderzoek van CE Delft
Enquete
De volgende stap is om een gedetailleerde haalbaarheidsstudie te laten uitvoeren die een stuk verder gaat dan de variantenstudie en waarin zowel de technische als financiële haalbaarheid van een kleinschalig collectief warmtenet nader wordt onderzocht.
Middels een enquête onder bewoners is gekeken of er voldoende steun is voor deze vervolgstap. Van de 61 ingevulde enquêtes (27 woningeigenaren en 26 huurders) geeft 87% expliciet aan dat ze graag een haalbaarheidsstudie zien.
Haalbaarheidsstudie
Het initiatief-team heeft vervolgens meerdere partijen uitgenodigd om een voorstel te doen voor een haalbaarheidsstudie op maat. In april 2023 is er uiteindelijk met drie geschikte en geïnteresseerde partijen gesproken. Zij zijn door het groeiende team van initiatiefnemers aan de tand gevoeld.
Het team heeft vervolgens unaniem gekozen om de volgende fase in zee te gaan met het bedrijf IF Technology. IF Technology sprong eruit vanwege hun zeer uitgebreide en relevante ervaring met vergelijkbare projecten en hun voorstel om een gedetailleerde studie te doen op basis waarvan we straks met veel zekerheid kunnen zien welke kosten en opbrengsten er gemoeid zijn met een collectief warmtenet. De studie wordt uitgevoerd met subsidie van de provincie Utrecht en Cazas Wonen.
Haalbaarheidsstudie van start
Op maandag 15 januari 2024 kwamen initiatiefnemers van buurtwarmte Achter de Kerken samen met projectleiders van IF Technology voor een startoverleg. De komende periode gaat IF Technology een haalbaarheidsstudie uitvoeren die antwoord moet geven op de vraag: Welke collectieve warmteoplossing(en) is/zijn realistisch (technisch/economisch) voor de wijk Achter de Kerken?
Tijdens de startbijeenkomst bespraken bewoners Dirk, Margriet, Kitty, Tim, Paul, Gerard en Jochem het plan van aanpak met de projectleiders van IF Technology en beleidsmedewerkers van De Ronde Venen en Cazas Wonen. Vragen die aan bod kwamen waren:
- In welke fase zouden mogelijk omliggende wijken betrokken moeten worden bij het project?
Er is besloten om eerst naar de 161 woningen op Achter de Kerken te kijken, maar als blijkt dat een collectieve oplossing meer levensvatbaar is bij een grotere omvang zal ook worden gekeken hoe omliggende wijken zouden kunnen aansluiten bij het initiatief. Op korte termijn wordt in ieder geval verkend of omliggende grote gebouwen (appartementencomplexen, scholen, en kerken) mogelijk een kans bieden om een collectieve oplossing haalbaar te maken.
- Welke warmtebronnen zouden moeten worden onderzocht?
Er zal in principe worden gekeken naar alle mogelijke warmtebronnen. Geothermie (diepe bodemwarmte) is uitgesloten vanwege de hoge kosten. Maar andere vormen van bodemwarmte zullen worden onderzocht. Tevens zal worden gekeken naar aquathermie en ook zal rekening worden gehouden met de ontwikkeling van waterstof.
- Met welk scenario zou een collectieve oplossing moeten worden vergeleken?
In principe zal een collectieve oplossing worden vergeleken met een oplossing waarbij alle woningen individueel van het gas afgaan door middel van een warmtepomp.
IF Technology gaat de komende twee maanden aan de gang met de eerste fase van het onderzoek wat moet leiden tot een tussenrapportage waarin antwoord wordt gegeven op de vraag welk energieconcept het best passend is voor Achter de Kerken. Er zal regelmatig overleg zijn over de voortgang met de initiatiefnemers.
Het haalbaarheidsonderzoek wordt afgesloten met een eindrapport waarin mogelijke vervolgstappen worden gedefinieerd. Daarnaast zal er wederom een bijeenkomst worden georganiseerd voor alle bewoners om de resultaten te delen en bespreken.
